Sau nhiều tháng, nhiều năm lang
thang trên mạng với nhiều tâm
trạng và suy tư khác nhau khi duyệt
từng trangweb cũng có mà wap
cũng có. Người làm web đa số là
người có trình độ cao hay rất cao,
những người làmwap thì có ít
người chuyên nghiệp hơn và các
phương tiện thì hầu như chẳng có
gì hiện đại, vậy mà cũngcó được
những trang wap trông cũng khá
hay, đôi khi là ngộ nghỉnh và cũng
có thể xếp vào hàng nghệthuật.
Bên cạnh những cái hay xuất hiện
không ít những cái dỡ. Dỡ vì lười
biếng cũng có mà dỡ vìthiếu trình
độ chuyên môn thì nhiều hơn...
Tôi là kỷ sư điện tử chứ không là kỷ
sư tin học nên trên bình diện
chuyên môn tôi chưa đủ khả năng
và chưacó quyền dạy cho ai về wap.
Tôi đã đợi chờ để rồi... chờ đợi mãi
mà không thấy kỷ sư tin học nào
viếtbài nói về wap cho các bạn. Tôi
hy vọng rằng sẽ có người trong lỉnh
vực chuyên môn soạn ra một
giáotrình hẳn hoi nhằm mục đích
nâng cao trình độ cho những người
bạn trẻ, rất trẻ với hiểu biết rất ít.
Trong khi chờ đợi, tôi xin được lưu
ý các bạn một số việc quan trọng
như sau:
Wap là gì?
Hiểu theo cách đơn giản thì wap là
một trang web thu hẹp và hạn chế
về dung lượng để sử dụng trên
mobilephone. Máy tính truy cập
được web và cả wap, nhưng phone
thì truy cập wap thôi, muốn truy
cập những trang webbằng phone
thì trang web phải được một trình
duyệt sấp xếp lại, nếu không màn
hình chỉ hiển thị mộtphần nhỏ của
trang web người xem phải liên tục
bấm chạy tới/lùi hoặc lên/xuống để
xem được phần còn lại
Những lỗi kỷ thuật nào nên tránh
khi làm một trang wap?
Tâm lý chung của những người làm
wap là "đẹp". Có ai muốn wap của
mình xấu không? -Hỏi chi cho mệt!
Câutrả lời dĩ nhiên là "không" rồi! Có
ai muốn wap mình trông xấu tệ bao
giờ đâu, đã làm đẹp = mọi cách!
Chính vì thế đôi khi bạn đã phạm
một sai lầm quan trọng! Bạn đã sử
dụng quá nhiều hình ảnh trang
trítập trung trên trang chủ (index) vì
thế mất rất nhiều thời gian để máy
đọc xong các files image và
iconthậm chí có những trang wap
đã sử dụng thừa thải những hình
ảnh động một cách vô lý không
chấp nhậnđược vì nó không mô tả
chủ đề gì cả. Lỗi này xét về bố cục
thì nhẹ, nhưng về kỷ thuật là rất
nặng.
Bạn đừng bao giờ nghĩ rằng máy
phone nào cũng có java và máy
phone nào cũng cài được opera.
Theo con sốđiều tra và thống kê
chính xác thì tỷ lệ những máy
phone có cài đặt đầy đủ chưa đến
0,8% vậy cho nêntuyệt đại đa số
khách duyệt wap (99%) là dùng
trình duyệt điện thoại mà thôi. Khi
thiết kế một trang wapbạn phải dựa
vào đa số vì không phải ai cũng có
phone xịn để mà duyệt wap của
bạn.
Có một số bạn lại thích xây dựng
wap trên nền java vì nó chứa khá
nhiều dử liệu mà dung lượng
khônglớn lắm. Giải pháp này hay
lắm và thật thích hợp với mobile
phone vì hạn chế dung lượng,
nhưng tiếcquá vì những trang wap
như vậy chỉ có số ít máy phone nào
có hổ trợ java mới đọc được!
Có những đoạn mã nguồn không
chạy được với trình duyệt mobile
mà chỉ làm việc trong opera cũng
nên hạnchế sử dụng vì wap là làm
cho phone, mà không phải phone
nào cũng cài được opera!
Có cách nào để một trang wap chứa
nhiều dử liệu như web không?
Có chứ, rất nhiều cách nữa là khác
và không khó lắm đâu chỉ cần bạn
đọc kỷ "hướng dẩn sử dụng trước
khi dùng." Trang wap của bạn sẽ
không nặng lắm nhưng lại có khả
năng chứa được bằng vài chục
trang wapthông thường. Việc thực
hiện phải bắt đầu từ ngay khi bắt
đầu xây dựng wap chứ những wap
đã hình thànhvà đang hoạt động
mà sửa lại thì rất khó khăn. Tuy
nhiên nếu bạn quyết tâm thì không
có việc gì khó,chỉ sợ lòng không
bền... Chuyện sửa một trang wap sẽ
nói sau, bây giờ chúng ta nói đến
xây dựng wap nhưthế nào để có
khả năng chứa nhiều dử liệu, dung
lượng thật sự của nó có thể bằng
vài chục wap khác?
Nói đến cách này tôi xin giới thiệu
đến các bạn một trang wap được
xây dựng theo kiểu gọi là wfw đó
làtucocpro.xtgem.com đây là thể
loại wap llnk tổng hợp nghĩa là
admin chỉ có trang guestbook để
mà 'tám' vớibạn bè cho vui còn lại
là các đường link đến các wap khác
và truy cập nội dung cũng như dử
liệu củacác wap khác. Như thế wap
chỉ cần một trang chủ, trên trang
chủ sẽ mang các đường link đến các
wap phụ(cũng do tucocpro đăng ký
tại Xtgem với những tên khác). Trên
các trang wap phụ này mặc sức
muốn làm gìthì làm, thoải mái mà
làm. Đừng bao giờ nghĩ rằng wap
của chúng ta là host free và dung
lượng bị hạnchế trong khuôn khổ
của một trang wap host free. Viết
đến đây tôi xin tạm dừng để các
bạn có thể xem wapvà hiện tại
trang chủ cũng gần quá tải vì admin
wap để các tiết mục không cần thiết
nơi trang chủ hơi
hơi bị nhiều, thay vì đưa nó vào
trang wap phụ nếu có thể.
Trên trang chủ cần phải tránh
những thứ gì và nên có những thứ
gì? Tại sao?
Nói về mỹ thuật thì trang chủ là
diện mạo của wap, wap đẹp hay
xấu cũng từ đây mà nhìn. Nhưng
đẹp khôngthì cũng chưa được mà
còn phải đúng và đủ. Đẹp của một
trang wap phải hội đủ 3 yếu tố: Kỷ
thuật, Mỹthuật và phải có Văn Hóa.
Trên hai diện Mỹ Thuật & Văn Hóa
tôi không có quyền đề cập vì không
phải làphạm vi chuyên môn của tôi.
Tôi chỉ xin trình bày về Kỷ Thuật mà
thôi! (thành thật xin lổi các vị tiếnsĩ
và kỷ sư tin học: tại mấy ông không
viết bài, bức xúc quá nên tôi ra tay
dặn dò các em làm wap vàicâu thôi
để nó làm tốt hơn!)
Trở lại vấn đề của trang chủ là xác
định, các bạn phải xác định về "đối
tượng" và "tương lai"
Đối tượng trang wap của wap bạn
sẽ là những ai?
Nhất định không phải là một thiểu
số những người vô công rổi nghề,
ăn xong chỉ có ngồi chơi tìm hếtmọi
cách để hại mọi người, nếu không
được như thế thì phao những tin
nhãm nhí thất thiệt gây hoang
mangchia rẻ trong làng wap rồi đắc
chí ngồi cười chơi.
WAP cũng không phải là công cụ
phục vụ cho những tay lừa đảo lợi
dụng lòng tin của người xem wap
như gầnđây xuất hiện với cách nói
là hack gprs, hack tài khoản chuyển
tiền của các mạng di động.... thực
chấtchỉ là những trò lừa đảo không
tinh vi, chỉ có thể lừa được những ai
không rành về vấn đề chuyển tiền.
WAP phải phục vụ giao lưu, giải trí,
quảng bá, tìm hiểu và giúp đở cho
nhau cùng tiến bộ thì mới
khônguổng phí một trang wap. Các
bạn hẳn đã xác định được đối
tượng mà wap mình phải phục vụ
thì hãy chọnmột thái độ, một phong
cách riêng để thiết kế trang wap.
Đa số những người xem wap là
những người nghèo, do đó máy của
họ là những máy phone đời thấp và
rẻtiền, duyệt wap bằng trình duyệt
của điện thoại chớ không hề có java
và như thế thì cũng chẳng càicó
opera, đôi khi có opera họ cũng tắt
bỏ opera đi để đọc được tiếng Việt
có dấu vì nó không gây ra sựhiểu
lầm tai hại khi sử dụng tiếng Việt
không dấu. Tôi xin đơn cử một
trường hợp có mộp bản tin nhắn
nhưsau: DAO NAO CUNG LA DAO, DAO
CAO DAI CUNG LA DAO, DAO PHAT LA
DAO PHAT VAY THOI. Với bản tin này
có người đã đọc Dao nào cũng là
dao, dao cạo dái cũng là dao, dao
phát là dao phát vẩy thối nhưng sự
thật thì nghĩa của nó là:Đạo nào
cũng là đạo, đạo cao đài cũng là
đạo, đạo phật là đạo phật vậy thôi
Bạn đã hình dung được sự tai hại
của tiếng Việt không dấu, vậy thì
chúng ta nhất quyết là phải làm
wapbằng tiếng Việt có dấu mà
Viettel, Mobifone, Vinaphone và
nhiều wap khác đã làm, không có gì
để bàn ra.
Hướng phát triển trong tương lai
phải được xây dựng từ ngay bây
giờ
Nếu bạn có dự kiến cài trình phiên
dịch để bạn bè các nước trên thế
giới có thể đọc và hiểu đượcWAP
của bạn thì đó là ý kiến hay. Việc cài
trình phiên dịch như thế không hơn
10 phút đã làm xong, nhưngđể hệ
thống làm việc được Wap của bạn
phải viết bằng tiếng Việt có dấu và
không dùng ngôn ngữ chat
nhưchúng ta nhìn thấy trên các
wap. Có một bạn đã nói với tôi một
câu mà đã hơn 5 năm rồi tôi còn
chưa hiểu thì hệ thống nào có thể
hiểu để mà chuyển ngữ được?!
Như vậy, ngoài vấn đề dùng tiếng
Việt có dấu thì còn phải viết như bài
bạn đang đọc thì mới đúng làmột
trang wap có khả năng chuyển đổi
ngôn ngữ quốc tế được.